Kısırlık İnfertilite Tedavisi

Kısırlık nedir?

Sağlıkçıların infertilite, hastaların ise kısırlı olarak adlandırdığı problem düzenli olarak 12 ay süren cinsel birlikteliğe ragmen gebeliğin oluşmaması durumudur. Bu tanımı yaprken 35 yaş üstü bayanlarda süreyi 6 ay olarak kullanırız. Kısırlığın sebebi kadına, erkeğe yada her ikisine bağlı olabilir.

Kadın ve erkekte yapılan tüm araştırmalara ragmen kısırlığın sebebiminin bulunamadığı durumlara ise tanımlanamayan kısırlık yada infertilite denir. Net kısırlığa yönelik sebep tanımlanmadan çiftlere kısır kelimesini kullanmaktan kaçınırız.

Bunun yerine subfertil dediğimiz üreme zorluğu veya azalması kelimesini koymak dah doğrudur. Kısırlığın sebebini ortaya koymak kısırlık tedavisi yönünde önemli bir adımdır. Sebebe yönelik ve kişiye yönelik özelleşmiş tedaviler başarının anahtarıdır.

Bir yıllık beraberlikte yüzde 85 oranında gebelik beklentisi vardır. 35 yaş üstünde tedavi ve değerlendirme için 6 ayın geçirilmemesi önerilir. 30 yaş altı bayanlarda daha önce doğum yapmışsa, yumurtlama zorluğu yoksa, endometriosisi yoksa, eşinde erkek faktörü bozukluğu yoksa bir süre daha beklenebilir.

Kısırlığın sebebi nedir?

Dünya sağlık teşkilatı verilerine göre kısırlığın %37 nedeni kadın, % 5 I erkek, %35 i hem erkek hem kadın kaynaklıdır.

Kısırlığın bazı sebepleri çok nettir. Bunlar;

• Azospermi (meni içerisinde sperm olmaması),
• Uzun süren amenore yani adet görmeme,
• Iki taraflı tüp tıkanıklıkları olarak sayılabilir.

Bazen kısırlık sebebi net olmayabilir;

• Sperm sayısı azalmış olabilir,
• Adetler seyrekleşmiş ve yumurtlama azalmış olabilir,
• Kısmi tüp tıkanıklığı olabilir.

Kısırlık sebeblerinin oranlarına bakarsak;

• Erkek faktörü %26,
• Yumurtlam bozukluğu %21,
• Tubal hasar %14,
• Endometriosis %6,
• İlişkide birleşme problem %6,
• Servikal yani Rahim ağzı problemleri,
• Tanımlanamayan %28.

Kısırlık Tedavisi İzmir

Kısırlığın temel sebebi tesbit edildikten sonra kısırlık tedavisi işlemine başlanır ve sebepler üzerinde durulur. Onarılamaz sebepler not edilir. Yaşam tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık verilir. Sigara nın bırakılması, alkol ve kahve tüketiminin azaltılması, ilişkinin sıklığı ve zamanlaması planlanır.

Kısırlığa neden olan risk faktörleri nelerdir?

• Yaş,  üremede yumurta yaşı en önemli parametredir
• Sigara İçmek, sperm ve yumurta kalitesini azaltır
• Alkol Tüketimi: sperm ve yumurta kalitesini azaltır
• Obezite veya Aşırı Kilolu Olmak: sperm ve yumurta kalitesini azaltır yumurtlamayı azaltır
• Yeme Bozuklukları: yumurtlama bozukluğu yaratır
• Vejetaryen Olmak:
• Aşırı Egzersiz:  yumurta gelişimini ve yumurtlamayı olumsuz etkiler. Adet düzenini bozar.
• Hareketsiz yaşam: Yumurtlamayı olumsuz etkiler
• Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar:  erkek ve kadında tüplerde enfeksiyon üreme hücreleri geçiişini etkiler.
• Bazı Kimyasallara Maruz Kalma: üreme hücrelerine hasar verir
• Yoğun Stres: adet görmeyi ve yumurtlamayı  olumsuz etkiler
• Genel olarak yumurtlama bozukluğu yapan  sebepler olarak Prematür Over Yetmezliği, PCOS (Polikistik Over Sendromu),Hiperprolaktinemi, Hipertiroidi, Hipotiroidi, AIDS veya kanser gibi bazı kronik hastalıklar sorumlu tutulabilir

Kısırlık değerlendirilmesi nasıl yapılır?

Çiftin kısırlık sürecini etkileyen çok sayıda factor olduğu gözönüne alınır. Detaylı hikaye ve fizik muayeneyi kapsayan başlangıç tanı ve değerlendirme süreci ile hasta kayda alınır. Bu süreçte birçok kısırlık nedenine tanı konur.

Aşağıdaki testler çoğu kısır çiftler için yararlıdır.

• Erkek faktörünü değerlenirmek için semen analizi. Semen kalitesini bozan faktörlere bakacak olursak Testis enfeksiyonu, Testis kanseri, Testiküler cerrahi, Testislerin aşırı ısınması, Boşalma bozuklukları, İnmemiş testis, Hipogonadizm, Genetik anormallik, Kabakulak, Hypospadias, Kistik fibroz, Radyoterapi, Bazı hastalıklar, İlaçlar, Anabolik steroidler, Kemoterapi, Yasadışı uyuşturucular.
• Adet döngüsü hikayesi, yumurtlama öncesi idrarda LH artışının tesbiti, Luteal dönem yetmezliğinin tesbiti için progesteron düzeyi
• Rahim boşluğu ve tüplerin durumunu değerlendirmek için Rahim filmi yada diğer adıyla histerosalpingo grafi(HSG)
• Kasıktan yapılan ultrason ile rahimdeki miyom ve yumurtalıktaki kistlerin tesbiti. Özellikle miyomları rahim iç duvarına yaptıkları bası, Rahim boşluğunda bebeğin tutunmasına yaptıkları olumsuz etki nedeniyle üremeyi olumsuz etkileyen bir faktör olarak görülmektedir. Yumurtalıkta çikolata kistleri ise hem rezervi düşüren hemde tüp ile yumurtalık ilişkisini olumsuz etkileyen ve üreme potansiyelini düşüren etkenlerdir.
• Endometriosis yada diğer pelvik(kasık) bölgesi problemlerinin tesbiti için laparoskopi
• 35 yaş üstü kadınlarda yumurtalık rezervinin değerlendirlmesi. Bu değerlendrimede klomifen testi, adetli yumurtalıkta erken antral folikül sayımı, adet 3. Günü serum inhibin B düzeyi veya Antimüllerian hormon düzeyi bakılır.
• Tiroid fonksiyonunun değerlendrilmesi.