Polikistik Over Sendromu

Polikistik Over Sendromu

Polikistik Over Sendromu Nedir?

Polikistik over hastalığı üreme çağındaki kadınların %3 ile 5'ini etkileyen yaygın bir tablodur. En sık 30 yaş altı kadınlarda görülen ve kalın bir over dokusunda dışta inci gibi dizilmiş iyi huylu birçok kist ile karakterize bir hastalıktır.Bu olgularda kronik anovülasyon yani yumurtlama olmaması söz konusudur.

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Neler?

• Adet düzensizliği (Adette gecikmeler, adette yoğun kanama gibi )
• Sivilce, yağlı cilt
• Tüylenmede artış
• İnfertilite (kısırlık)
• Kilo artışı
• Şeker hastalığına eğilim, hiperinsülinemi
• Erkek tipi saç dökülmeleri

Polikistik over sendromu ilk kez ergenlik döneminde adet kanamalarının başlaması ile tanınır. Bu dönemde adet düzensizlikleri özellikle adette gecikmeler şeklinde görülür ve ortalama hastaların %75'inde rastlanmaktadır.Zaman zaman amenore yani hiç adet görmeme olabilir. Gecikmeyi takiben görülen kanama genelde fazla miktarda ve uzun süreli olur. Bu düzensizlik yumurtlamada bir bozukluğun işaretçisidir.

Adet düzensizliği nedeni ile hekim kontrolü dışında doğum kontrol hapı gibi düzenleyici ilaçların kullanılması PKOS tanısını geciktirebilir. PKOS hastalarında androjen hormonları olması gerekenden daha fazla miktarlarda bulunur .

PKO sendromunda yumurtlama bozukluklarının olması ve adet düzensizliğinin görülmesi nedeni ile kısırlığın bir problem olarak ortaya çıkması şaşırtıcı değildir

PKOS hastaları genelde gebe kalmak için tedaviye gereksinim duyarlar. PKOS hastalarının yaklaşık %40'ında şişmanlık problemi vardır. Şişmanlık bazı hastalarda tek başına diğer belirtileri başlatabilir. Bu tür vakalarda kilo kaybı sağlandığında sorunlar azalabilir.

Polikistik Over Sendromu Tanısı Nasıl Konur?

• Anamnez ve fizik muayene
• Ultrasonografi
• Hormon tetkikleri
• Gerek görülürse şeker yükleme testi

Polikistik over sendromu tanısı klinik bulgular, laboratuvar tetkikleri ve ultrason incelemesinin bir arada değerlendirilmesi ile konur. En değerli tanı yöntemlerinden birisi ultrasonografi incelemesidir. Ultrasonografide yumurtalık kenarlarında inci gibi dizilmiş çok sayıda küçük kist saptanır. Bu kistler sadece birkaç milimetre çapındadır ve tek başlarına sorun yaratmazlar. Kistlerin kaynağı gelişen ancak yumurtlama ile atılmayan folliküllerdir.

Polikistik over (PKO), ultrasonografide yumurtalıkların görünüşünü ifade eden bir tanımdır. Polikistik over sendromu ile karıştırılmamalıdır. Pekçok kadının ultrasonografik gürüntüsü polikistik olabilir ancak hormonal değerler ve klinik tablo tamamen normal bulunur.

Polikistik Over Sendromunda Adet Düzensizliği Nasıl Düzelir?

Öncelikle kilolu hastalarda diet ile kilo verilmesi adeti tek başına bile düzene koyabilir.35 yaşından küçük ve çocuk istemeyen hastalarda adetleri düzene sokmak için doğum kontrol hapları en sık tercih edilen ilaç gurubudur. İkinci sırada ise adetin 15. günden sonra kullanılan progesteron ilaçları gelir. Her iki ilaç grubu da adetleri düzene sokar. İnsülin direnci saptanmışsa hastanın Metformin gibi İnsülin direncini azaltan ilaçları kullanması hem kilo vermeye hem adet görmeye katkıda bulunacaktır.

Polikistik Over Sendromunda Tüylenme Nasıl Düzelir?

Androjen adı verilen erkeklik hormonlarının fazlalığına bağlı olarak ortaya çıkan tüylenme (hirsutizm) Polikistik over sendromlu vakalarda sıklıkla görülen bir durumdur. Bazı kadınlar bunu dert etmezken bazı kadınlarda asıl hekime müracaat sebebidir. Bazı durumlarda tüylenme hormonal dengesizliğe bağlı değildir ve yapısal olabilir. Doğum kontrol hapları kandaki androjen düzeylerini düşürdüğünden yeni tüy çıkmasını engelleyebilirler. Bu amaçla en sık kullanılan ilaç Siproteron asetat adı verilen bir maddedir.Kilo vermek androjen düzeylerini de dengeler.

Polikistik Over Sendromunda Kısırlık Nasıl Düzelir?

Polikistik over sendromunda yumurtlama problemleri sıktır. Bu da KISIRLIK (İNFERTİLİTE)'ye yol açar. Bu nedenle tedavide asıl amaç yumurtlamayı yeniden sağlamaktır. Eğer çocuk isteği varsa yumurtlamayı uyarıcı ilaçlar kullanılabilir. Çocuk isteği olan Polikistik over sendromu hastalarında ilk planda yapılması gereken kilo verilmesidir. %5 civarında bir kilo kaybı genelde yumurtlamanın başlaması için yeterlidir. Polikistik over sendromu hastalarında yumurtlamayı uyarıcı ilaçlardan en etkili olanı klomifen sitratır. Bu ilaç hekim kontrolü altında kullanılır. Klomifen’in başarısız olması durumunda ise iki ana yaklaşım söz konusudur. Bunlardan ilki enjekte edilerek kullanılan hormonlar ile yumurtalıkları uyarmak ve daha sonra aşılama (inseminasyon) yapmaktır. Bu tedavi ile %62'ye varan başarı oranları bildirilmiştir.

Polkistik over sendromu olan kadınlarda yumurtlama tedavisi ya da AŞILAMA (İNSEMİNASYON)ile gebe kalınamazsa TÜP BEBEK yöntemiyle gebe kalma olasılığı artmıştır.Bu tedavinin en önemli komplikasyonu ovarian hiperstimülasyon sendromu ve çoğul gebeliklerdir. Tedavi son derece titiz bir yakın kontrol altında ve konuya hakim hekimlerce yapılmalıdır.